Bình, Hà Đông, Hà Nam và Vĩnh Phúc đã tìm đến vùng đất Ngọc Châu lập nghiệp. Họ mang theo trong hành trang không chỉ là khát vọng về một cuộc sống mới, mà còn là hạt giống đức tin – khởi đầu cho sự hiện diện Kitô giáo nơi đây.

Cuối thế kỷ XIX, dưới sự hướng dẫn mục vụ của Đức cha Emmanuel Riana Hòa, OP, Giáo họ Ngọc Châu chính thức được thành lập, trực thuộc Giáo xứ Lực Điền. Đến năm 1913, cộng đoàn đã khởi công xây dựng ngôi nhà thờ đầu tiên bằng gỗ, và công trình hoàn thành vào năm 1917 – một dấu mốc quan trọng khẳng định sự trưởng thành của đời sống đức tin tại vùng đất này.

Ngày 3 tháng 1 năm 1943, Giáo họ Ngọc Châu được nâng lên hàng giáo xứ. Cha Giuse Phan Quang Tú trở thành cha xứ tiên khởi, khai mở một giai đoạn mới với sứ mạng mục vụ độc lập và phát triển. Tuy nhiên, biến cố di cư năm 1954 đã khiến phần lớn giáo dân phải rời xa quê hương. Dẫu vậy, những người ở lại vẫn kiên vững gìn giữ đời sống đức tin, duy trì ngọn lửa Phúc Âm giữa hoàn cảnh đầy thử thách.

Năm 1992, nhân dịp kỷ niệm 80 năm xây dựng nhà thờ (1913–1993) và 50 năm thành lập giáo xứ (1943–1993), cộng đoàn đã chung tay xây dựng ngọn tháp chuông cao 33 mét – biểu tượng của niềm tin và tinh thần hiệp nhất bền bỉ qua nhiều thế hệ.

Ngày 29 tháng 4 năm 2001, giáo xứ khởi công xây dựng thánh đường mới với quy mô khang trang: dài 43m, rộng 14,6m, cao 15m, với tháp chuông cao 33m. Công trình hoàn thành sau hơn một năm, và ngày 21 tháng 11 năm 2002, Đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang đã long trọng cử hành nghi thức khánh thành và cung hiến ngôi thánh đường – nơi quy tụ mọi thành phần dân Chúa trong đời sống phụng vụ và hiệp thông.

Không dừng lại ở đó, ngày 15 tháng 6 năm 2012, giáo xứ tiếp tục khởi công công trình 14 chặng Đàng Thánh Giá bao quanh thánh đường, tạo nên một không gian cầu nguyện sâu lắng và linh thiêng. Một năm sau, ngày 21 tháng 11 năm 2013, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ đã chủ sự nghi thức khánh thành Đài Chúa Kitô Vua với kích thước ấn tượng: dài 13m, rộng 6,5m và cao 7m – trở thành điểm nhấn đầy ý nghĩa trong khuôn viên nhà thờ.

Ngày nay, sau hơn một thế kỷ hiện diện và phát triển, Giáo xứ Ngọc Châu không chỉ là trung tâm sinh hoạt đức tin của hàng ngàn giáo dân, mà còn là biểu tượng sống động của sự hồi sinh, lòng trung tín và niềm hy vọng.

Sưu tầm & biên soạn